- Trong khoảng hơn mười năm trở lại đây, ngành kinh doanh tác phẩm hội họa như được hồi sinh khi khách trong và ngoài nước tìm mua tranh nhiều hơn. Các họa sĩ sáng tác đã có “đất” để “vẫy vùng” đường cọ, nét bút. Thế nhưng, sau cơn hứng khởi, họ bắt đầu lo lắng trước sự lớn mạnh không ngừng của đội ngũ ...chép tranh.
Những tác phẩm như thế này thường được những người chơi tranh chép lại.
Cùng với chuyện bán tranh do chính mình vẽ, nhiều họa sĩ sáng tác đã phát hiện "đứa con" của mình bị “sao chép” một cách bí mật. Những bức tranh chép ấy được đưa ra bày bán khi thì công khai, lúc có vẻ bí mật.
Giờ đây, nghề sao chép tranh đang trở nên thịnh hành và có thu nhập đáng kể. Các tác giả đích thực phải mất từ vài tháng đến một năm mới hoàn thành một bức tranh, nhưng người sao chép có khi chỉ trong một tuần lễ là đã hoàn chỉnh, "xịn" đến mức người xem không thể nhận ra đâu là thật và đâu là giả… Nếu là tranh thuộc loại tài sản quốc gia (tác phẩm của Nguyễn Sáng, Nguyễn Phan Chánh, Trần Văn Cẩm, Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên, v.v…) thì họ chép ở nơi bí mật “cấm người lạ vào”. Hoặc các loại tranh nước ngoài như Van Gogh, Gouguin, Walt Disney… thì cứ thuê thợ chép ở các phòng vẽ, các gallery, v.v… Có thể kể các phòng tranh, các gallery tự do chép tranh như: N.A ở đường Đồng Khởi (Quận 1, TP.HCM), T.H, A.C, gallery B. , T.U.V … cũng trên con đường đông khách nước ngoài ấy. Còn các gallery N.Đ trên đường Điện Biên Phủ (Q.3), A.H và L. đường Trường Sơn (Q.10)… cũng ào ào “sáng tác” kiểu ấy.
Mỗi nghệ nhân chép tranh được trả thù lao một tác phẩm khuôn khổ 60x80cm không quá 300.000 đồng tiền Việt, nhưng khi chủ nhân bán ra cho khách phải thì giá được hét lên đến cả ngàn đô la Mỹ – quả là một khoảng cách… đáng nể!
Trong số các nghệ nhân làm riêng lẻ với các tác phẩm lớn, phải kể đến hai trong số các bậc “mét” trong nghề: N.T.L ở quận I và T.V.Y ở quận 10. Đây là hai nghệ nhân chép tranh có tầm cỡ, có khả năng tái hiện, phục chế một bức tranh cổ trên 50 năm. Họ vẽ và xông khói cho bức tranh trở màu cũ kỹ giống y như tác phẩm thật. Tác phẩm chép xong chỉ bán thẳng cho khách nên không ai có thể tìm ra được nguồn gốc của những bức tranh này.
Hiện nay, các tay chép tranh tập trung khai thác sản xuất số lượng tranh quá lớn của Bùi Xuân Phái đến đỗi giờ đây, khách mua nghe đến tranh của ông là lắc đầu nghi ngờ ngay lập tức. Có câu chuyện thật không biết nên cười hay nên khóc về tranh của Bùi Xuân Phái như sau: một vị khách Đài Loan tìm đến gallery của bà N. mua tranh “phố nhái” (đây là tranh thật 100%) sau khi mang về nước, một tháng sau vị khách này quay trở lại đòi hoàn tiền vì cho rằng đây là… tranh giả (!).
Họa sĩ Rừng và tác phẩm"Trên tầng thanh khí" do anh sáng tác.
Còn tranh của Nguyễn Phan Chánh, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng, Dương Bích Liên, Tạ Ty, Thái Tuấn, Văn Đen… cũng không thoát khỏi tình trạng bị sao chép. Sao chép khéo đến nỗi có lẽ chính các tác giả, cũng không thể nào nhận ra được một bức nào cả. Và tất nhiên, không ai nghĩ đến việc trả bản quyền cho tác giả khi bán những bức tranh sao chép này.
Chép tranh là một nghệ thuật đáng trân trọng – bởi người làm công việc này đòi hỏi cần phải có một trình độ và tài năng. Tất nhiên, đối với những ai lạm dụng cái “danh” của tác giả để khai thác tận cùng, khai thác tràn ngập làm rối loạn chung nền nghệ thuật hội họa Việt Nam đang được thế giới chú ý là điều cần xem xét, bởi với một tác phẩm mà số bản lại quá nhiều, tranh nào cũng có chữ ký “như thật” của tác giả. Tại sao không ghi rõ là “sao chép” (Reproduction) lại của họa sĩ X hay họa sĩ Y nào đó, để người mua khỏi phải khó chịu khi mua?
Những tác phẩm như thế này thường được những người chơi tranh chép lại.
Cùng với chuyện bán tranh do chính mình vẽ, nhiều họa sĩ sáng tác đã phát hiện "đứa con" của mình bị “sao chép” một cách bí mật. Những bức tranh chép ấy được đưa ra bày bán khi thì công khai, lúc có vẻ bí mật.
Giờ đây, nghề sao chép tranh đang trở nên thịnh hành và có thu nhập đáng kể. Các tác giả đích thực phải mất từ vài tháng đến một năm mới hoàn thành một bức tranh, nhưng người sao chép có khi chỉ trong một tuần lễ là đã hoàn chỉnh, "xịn" đến mức người xem không thể nhận ra đâu là thật và đâu là giả… Nếu là tranh thuộc loại tài sản quốc gia (tác phẩm của Nguyễn Sáng, Nguyễn Phan Chánh, Trần Văn Cẩm, Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên, v.v…) thì họ chép ở nơi bí mật “cấm người lạ vào”. Hoặc các loại tranh nước ngoài như Van Gogh, Gouguin, Walt Disney… thì cứ thuê thợ chép ở các phòng vẽ, các gallery, v.v… Có thể kể các phòng tranh, các gallery tự do chép tranh như: N.A ở đường Đồng Khởi (Quận 1, TP.HCM), T.H, A.C, gallery B. , T.U.V … cũng trên con đường đông khách nước ngoài ấy. Còn các gallery N.Đ trên đường Điện Biên Phủ (Q.3), A.H và L. đường Trường Sơn (Q.10)… cũng ào ào “sáng tác” kiểu ấy.
Mỗi nghệ nhân chép tranh được trả thù lao một tác phẩm khuôn khổ 60x80cm không quá 300.000 đồng tiền Việt, nhưng khi chủ nhân bán ra cho khách phải thì giá được hét lên đến cả ngàn đô la Mỹ – quả là một khoảng cách… đáng nể!
Trong số các nghệ nhân làm riêng lẻ với các tác phẩm lớn, phải kể đến hai trong số các bậc “mét” trong nghề: N.T.L ở quận I và T.V.Y ở quận 10. Đây là hai nghệ nhân chép tranh có tầm cỡ, có khả năng tái hiện, phục chế một bức tranh cổ trên 50 năm. Họ vẽ và xông khói cho bức tranh trở màu cũ kỹ giống y như tác phẩm thật. Tác phẩm chép xong chỉ bán thẳng cho khách nên không ai có thể tìm ra được nguồn gốc của những bức tranh này.
Hiện nay, các tay chép tranh tập trung khai thác sản xuất số lượng tranh quá lớn của Bùi Xuân Phái đến đỗi giờ đây, khách mua nghe đến tranh của ông là lắc đầu nghi ngờ ngay lập tức. Có câu chuyện thật không biết nên cười hay nên khóc về tranh của Bùi Xuân Phái như sau: một vị khách Đài Loan tìm đến gallery của bà N. mua tranh “phố nhái” (đây là tranh thật 100%) sau khi mang về nước, một tháng sau vị khách này quay trở lại đòi hoàn tiền vì cho rằng đây là… tranh giả (!).
Họa sĩ Rừng và tác phẩm"Trên tầng thanh khí" do anh sáng tác.
Còn tranh của Nguyễn Phan Chánh, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng, Dương Bích Liên, Tạ Ty, Thái Tuấn, Văn Đen… cũng không thoát khỏi tình trạng bị sao chép. Sao chép khéo đến nỗi có lẽ chính các tác giả, cũng không thể nào nhận ra được một bức nào cả. Và tất nhiên, không ai nghĩ đến việc trả bản quyền cho tác giả khi bán những bức tranh sao chép này.
Chép tranh là một nghệ thuật đáng trân trọng – bởi người làm công việc này đòi hỏi cần phải có một trình độ và tài năng. Tất nhiên, đối với những ai lạm dụng cái “danh” của tác giả để khai thác tận cùng, khai thác tràn ngập làm rối loạn chung nền nghệ thuật hội họa Việt Nam đang được thế giới chú ý là điều cần xem xét, bởi với một tác phẩm mà số bản lại quá nhiều, tranh nào cũng có chữ ký “như thật” của tác giả. Tại sao không ghi rõ là “sao chép” (Reproduction) lại của họa sĩ X hay họa sĩ Y nào đó, để người mua khỏi phải khó chịu khi mua?
No comments:
Post a Comment